Na nowo podjęto prace nad projektem “ustawy windykacyjnej” – jego najnowsza wersja została przekazana do dalszego etapu już w maju 2024 r. Zgodnie z założeniami, głównym celem zmiany jest ujednolicenie zasad obrotu wtórnego niespłacanymi kredytami na terenie UE. Jak przewidują prognozy, nowe przepisy miałyby wejść w życie jeszcze w 2024 r., jednak na razie żadne konkretne daty nie są znane.
Jakie zmiany szykuje Ministerstwo?
Obowiązek posiadania licencji
Wszyscy windykatorzy, którzy zajmują się obsługą obszaru kredytowego będą zobowiązani do uzyskania odpowiedniej licencji, aby zostały one uznane za pełnoprawny podmiot windykacyjny.
Posiadanie takiej licencji przez spółki pozwoli im zarówno uwiarygodnić swój status jako Wierzyciel, a także potwierdzi ich rzetelność i autentyczność w oczach dłużnika. Posiadanie przez wierzyciela licencji spowoduje też minimalizację wystąpienia ryzyka nieuczciwych praktyk.
Prosty język i rzetelność jako podstawa procesu windykacji
Każda firma zajmująca się procesem windykacyjnym będzie musiała zobowiązać do rzetelnego działania, pozbawionego wprowadzania w błąd dłużników, a także będzie ona zobowiązana do posługiwania się prostym językiem. To oznacza, że firmy windykacyjne mogą już teraz zastanowić się nad organizacją szkoleń dla pracowników z prostego języka.
Rozszerzona ochrona w zakresie RODO
Wprowadzane zmiany maja zapewnić rozszerzoną ochronę dłużników w zakresie ich danych osobowych, aby zapobiec ewentualnym wyciekom danych bądź wyłudzeniom.
Restrukturyzacja jako obowiązkowy element dążenia do spłaty zobowiązania
Po wejściu w życie nowych regulacji, wierzyciele (czyli banki udzielające kredyty), będą zobowiązani każdorazowo umożliwić dłużnikom w pierwszej kolejności przeprowadzenie procesu restrukturyzacji kredytu zamiast od razu podejmować proces windykacyjny. Taka sytuacja dotyczyć będzie zarówno kredytów hipotecznych jak i konsumenckich.
Restrukturyzacja to proces, który może polegać na wprowadzeniu różnych rozwiązań, aby doprowadzić do spłacenia długu. Takie rozwiązania polegają np. na refinansowaniu kredytu, odroczeniu rat, zmiana warunków spłaty itp.
Odrzucenie wniosku o przeprowadzenie restrukturyzacji przez bank jest równoznaczne z tym, że będzie on musiał sporządzić pisemne i wyczerpujące wyjaśnienie swojej decyzji.
Komu pomogą nowe przepisy, a komu nie?
Projekt ustawy jeśli wejdzie w życie będzie stanowić zdecydowanie bardzo cenne rozwiązanie dla osób mających do spłacenia należności w postaci kredytów. Projekt zawiera bowiem wiele korzystnych zmian, które ułatwią zaspokojenie zaciągniętych przez nich zobowiązań. Oczywiście taka ustawa mimo szeregu pozytywnych aspektów, które za sobą niesie, na pewno nie będzie stanowić odpowiedzi na wszystkie problemy, które pojawiają się w procesie windykacyjnym. Niemniej jednak należy pamiętać, że ustawa jest przede wszystkim odpowiedzią na zapotrzebowania dłużników, nie wierzycieli.
W związku z tym wierzyciele muszą liczyć się z tym, że po wprowadzeniu nowych przepisów będzie ciążyć na nich znacznie więcej obowiązków niż dotychczas. Pewnym jest to, że w przypadku wprowadzenia opisywanych zmian zarówno procedura ściągania długu jak i jego czas trwania ulegną zmianie. W związku z wprowadzeniem modelu restrukturyzacji procedura windykacji na pewno ulegnie przedłużeniu, niemniej jednak może się to okazać pozytywne w skutkach nie tylko dla dłużnika, ale też dla wierzyciela, który będzie mieć możliwość zakończenia części procesów na etapie polubownym i tym samym zminimalizować koszty związane ze skierowaniem sprawy do sądu.
Na obecnym etapie, kiedy nie ma jeszcze wskazanej ewentualnej daty wejścia w życie ustawy należy rozważyć proste i uniwersalne rozwiązania w firmach windykacyjnych, które ułatwią im wdrożenie przepisów w przyszłości. Warto zatem na ten moment rozpocząć prace, które miałyby na celu m.in. przygotowanie pracowników do posługiwania się prostym i zrozumiałym dla klientów językiem poprzez przeprowadzenie odpowiednich szkoleń. Ważne jest również zapoznanie się z planowanymi sposobami nabycia licencji czy też opracowanie sprawnego i skutecznego procesu restrukturyzacji, który będzie stosowany w przyszłości wobec osób mających do spłacenia należność.
Autor: Klaudia Czarnecka, RK Legal, B2B Credit Management Department
