Nowe wytyczne dla przedsiębiorców: postępowanie z udziałem konsumenta
Wprowadzenie postępowania odrębnego „z udziałem konsumenta” to kolejny krok w kierunku ochrony praw konsumentów. Przedsiębiorcy będą teraz zobowiązani do przedstawienia wszystkich dowodów i twierdzeń już na wstępnym etapie postępowania, co wymaga od nich dodatkowej ostrożności i skrupulatności w procesie dochodzenia należności. Działania firmy podejmowane na etapie przedsądowym w ramach prób polubownego rozwiązania sporu będą brane pod lupę, a nieprawidłowości mogą skutkować nałożeniem na przedsiębiorcę obowiązku zwrotu kosztów procesu do wysokości ich dwukrotności – nawet w sytuacji wygranego sporu z konsumentem.
Uproszczenie procedury cywilnej: co to znaczy dla twojej firmy?
Nowelizacja procedury cywilnej[1] to szereg zmian, których celem jest przyspieszenie i uproszczenie rozstrzygania spraw sądowych. Zmiany te obejmują m.in.
- zakres właściwości sądów okręgowych, ustalany na podstawie wartości przedmiotu sporu od kwoty 100 tysięcy złotych
- łagodniejsze zasady posiedzeń przygotowawczych
- wzmocnienie pisemności postępowania, możliwości zdalnego przeprowadzania rozpraw i rozpoznawania spraw na posiedzeniach niejawnych.
Kolejna istotna zmiana dotyczy procedury doręczania korespondencji sądowej przez komorników. Usunięto możliwość zmiany adresu przez strony postępowania, co może skutkować dłuższym procesem dochodzenia wierzytelności. Z drugiej strony, wprowadzono domniemanie doręczenia korespondencji sądowej przedsiębiorcom zarejestrowanym w CEIDG. Ta zmiana ma swoje ograniczenia – domniemanie nie będzie miało zastosowania, gdy zmiana adresu do doręczeń nie została ujawniona w rejestrze i nie jest możliwe, aby przedsiębiorca pod wskazanym adresem w dalszym ciągu prowadził działalność gospodarczą (np. nieruchomość nie istnieje).
Dyrektywa NPL: nowe ramy dla nieobsługiwanych kredytów
Dyrektywa NPL (non-performing loans) to kolejna istotna inicjatywa legislacyjna, który wprowadza wspólne standardy w obszarze zarządzania nieobsługiwanymi kredytami w całej Unii Europejskiej. Jest to krok ku usprawnieniu i unifikacji procesów zarządzania wierzytelnościami bankowymi i ich sprzedaży, co ma potencjalnie otworzyć nowe możliwości rozwoju w tej branży. Implementacja dyrektywy w Polsce nie miała jeszcze miejsca, choć powinna nastąpić pod koniec 2023r.
Jednolite standardy unijne przyczynią się do stworzenia środowiska pod efektywne zarządzanie nieobsługiwanymi kredytami konsumenckimi ujętymi w bilansach banków. Pozwoli to zmniejszyć przyszłą akumulację takich kredytów, co spowoduje rozszerzenie rynku dla podmiotów zajmujących się zarządzaniem wierzytelnościami bankowymi. Kluczowym warunkiem wejścia na ten rynek będzie uzyskanie stosownego zezwolenia na prowadzenie takiej działalności. Jednak dla podmiotów, które już obecnie nabywają wierzytelności bankowe, spełnienie tych wymogów nie powinno stanowić żadnego problemu. Mówimy tu przede wszystkim o funduszach sekurytyzacyjnych, dobrze rozwiniętych i działających od lat, więc sprostanie podstawowym kryteriom dla uzyskania zezwolenia nie powinno nastręczać trudności.
Dodatkowo, banki będą miały nowe obowiązki korzystne dla branży. Wprowadzenie na rynek nieobsługiwanych kredytów konsumenckich wiązać się będzie z koniecznością udostępnienia przez każdy bank jednolitego zestawu danych. To przyczyni się do zwiększenia przejrzystości sprzedawanych portfeli wierzytelności, poszerzenia wiedzy nabywców o zakupionych portfelach oraz wzmocnienia konkurencyjności na rynku. Ostatecznie, taka sytuacja powinna mobilizować do zwiększania wartości tych danych i sprzedawania coraz „młodszych” wierzytelności.
Rozporządzenie UE: walka z zatorami płatniczymi
Na koniec, projekt Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (2023/0323) ma na celu odpowiednie egzekwowanie zasad działania rynku wewnętrznego i zapewnienie konkurencyjności przedsiębiorstw, zwłaszcza z sektora MŚP.
Jakie są podstawowe założenia rozporządzenia?
- Do 30 dni mają zostać skrócone terminy płatności, zarówno w transakcjach między przedsiębiorcami, jak i między przedsiębiorstwami a administracją, gdzie dłużnikiem jest organ publiczny.
- Nie będzie można zrezygnować z prawa do otrzymania odsetek za opóźnienia w płatnościach. Odsetki te pełnią podwójną rolę – nie tylko rekompensują wierzyciela za szkody wynikające z opóźnienia, ale także działają jako rodzaj nauczki dla dłużnika za nieprzestrzeganie warunków umowy. Wartość rekompensaty za koszty odzyskiwania należności zostanie podniesiona do 50 euro, również bez możliwości rezygnacji z prawa do jej otrzymania.
- Zmianie ulegną też procedury dotyczące weryfikacji lub akceptacji towarów i usług, procedury odzyskiwania należności w przypadku bezspornych roszczeń, działanie organów egzekwujących prawo, alternatywne metody rozstrzygania sporów oraz zakres szkoleń z wiedzy finansowej.
Rozporządzenie ma być stosowane po upływie roku od daty jego wejścia w życie, także w odniesieniu do transakcji handlowych zawartych na podstawie umów przed tą datą. Projekt rozporządzenia to ważny krok w kierunku zapewnienia płynności finansowej przedsiębiorstw i stabilności na rynku.
Opisane zmiany legislacyjne mają duże znaczenie dla zarządzania wierzytelnościami w firmach. Ważne jest, aby przedsiębiorcy byli na bieżąco ze zmianami w prawie i odpowiednio dostosowywali swoje wewnętrzne procesy w zakresie odzyskiwania należności.
Jeśli masz pytania lub wątpliwości, chętnie na nie odpowiemy: [email protected]
Adw. Maria Muchin-Kresa
[1] Ustawa z dnia 09 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
Ustawa z dnia 07 lipca 2023 r. o zmianie ustaw – Kodeks postępowania cywilnego, ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy – Kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw